Son yıllarda sıklıkla resveratrol adlı bir molekülün birçok yönden sağlıklı bir yaşam vaadettiği düşünülmekte ve tartışılmaktadır. Özellikle üzüm, kırmızı şarap ve siyah çikolatada bulunan resveratrol molekülünün yaşlanma, kanser, diyabet ve çeşitli nörolojik hastalıkların tedavisinde kullanılabileceği araştırılmaktadır.
Öncelikle, 2003 yılında Nature dergisinde yayımlanan bir çalışmada resveratrol molekülünün maya hücrelerinin ömrünü uzattığını kanıtlamıştır. Moleküler olarak, resveratrol molekülünün sirtiun ismi verilen enzimleri aktive ettiği düşünülmektedir. Sirtuin enzimleri ise metabolizma, yaşlanma ve strese karşı aktive olan, bunları düzenleyen enzimlerdir. Resveratrol molekülünün etki mekanizmasının bulunması bu molekülü daha da çekici hale getirmektedir. Ancak bu buluş çeşitli araştırmacılar tarafından hala tartışılmaktadır.
Resveratrol molekülünün insanlar üzerindeki etkilerini araştıran çalışmalar kısıtlı olsa da, belirli bir süredir denek hayvanlar üzerinde çok faydalı sonuçlar elde edilmiştir. Özellikle Rafael de Cabo önderliğinde Boltimore’da Ulusal Yaşlanma Enstitüsü’nde yürütülen ve sonuçları 2008 yılında Cell Metabolism dergisinde yayımlanan çalışma büyük bir yankı uyandırmıştır. Bu çalışmaya göre yüksek dozda resveratrol alan farelerin ömürleri uzamasa da daha sağlıklı bir yaşlılık geçirdikleri görülmüştür. Özellikle bu farelerin kemik yapısı daha güçlü olup, daha sağlıklı kalp ve böbrek fonksiyonları gözlemlenmiştir.
Bu fareler detaylı bir şekilde incelendiğinde ise; resveratrolun vücuttaki etkisinin tıpkı bir diyet (rejim) sonucu oluşan sağlıklı bir etkiye benzediği gözlemlenmiştir. Ancak bu farelerin beslenmeleri tamamen normal düzeyde olmakta ve sadece resveratrol aracılığı ile sağlıklı bir yaşlılık sürecine girdikleri gözlemlenmiştir. Kısacası bu fareler diyet yapmayarak, resveratrol alımı ile aynı faydayı görmektedirler.
Önümüzdeki yıllarda hedeflenen ise bu molekülün yaşlılıkta ortaya çıkan Alzheimer hastalığı gibi hastalıkların tedavisinde kullanılmasıdır. Eylül 2015’te Neurology isimli dergide yayımlanan bir çalışmada 1 yıl boyunca yüksek dozda resveratrol kullanımının güvenli olduğu gözlemlenmiştir. Bir sonraki seviyede, bu molekülün hastalığı iyileştirip iyileştirmediği araştırılmalıdır. Bu konudaki araştırmalar merakla beklenmektedir. Yine de şu ana kadarki çalışmalar resveratrol molekülünün özellikle kötü bir beslenme sürecinde düzenleyici bir molekül olarak kullanılabileceğini işaret etmektedir.
Kaynakça: Newscientist, Nature, Cell Metabolism, Neurology
Dr. Umut Cagin
