İktidar ortaklarından Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AK Parti) sokakta yaşayan köpeklerin “uyutulmasını” içeren tartışmalı yasa teklifi, Cuma günü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Sokak hayvanları ile ilgili düzenlemeler içeren 17 maddelik teklif, günlerdir uzun mesailerin ardından 30 Temmuz'da TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı.
Ana muhalefet Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Özgür Özel, AK Parti ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) oyları ile yasalaşan sahipsiz hayvanlara yönelik düzenlemeyi Anayasa Mahkemesine götüreceklerini açıkladı.
Özel, "Yürütmeyi durdurma talebiyle bunu yapacağız." dedi.
Tartışmalı maddede neler değiştirildi?
Sokakta yaşayan köpeklerin "insanlar için hayati tehlike oluşturduğu" gerekçesiyle hazırlanan Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, Tarım, Orman ve Köy İşleri Komisyonu’nda 23 Haziran salı akşamı kabul edildi.
Başından beri teklifin en çok tartışılan yönü, sokak köpeklerinin öldürülmesinin yolunu açan 5. maddeydi.
TBMM Tarım, Orman ve Köy İşleri Komisyonu'ndaki görüşmelerde söz konusu maddede değişiklik yapılmıştı. Buna göre, teklif metninden “ötanazi” ifadesi çıkarıldı ve kediler kapsam dışında bırakıldı. Ancak teklif metninden “ötanazi” ifadesi çıkarılsa da sokak köpeklerinin Veteriner Hizmetleri Kanunu’ndaki esaslara göre öldürülmesi yolu açık tutulmuştu.
Her ne kadar kanun teklifinden “ötanazi” kelimesinin çıkarılması hayvan hakları açısından olumlu bir gelişme olarak görüldüyse de, muhalefet partilerinin temsilcileri bu değişikliğin yeterli olmadığına dair itirazlarını defalarca kez dile getirdi.
Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Başkanı Vahit Kirişci başkanlığında süren görüşmelerde, kanun teklifinde Veterinerlik Hizmetleri Kanunu’nun 9. maddesinin 3. fıkrasına atıf yapılması kararlaştırıldı.
Veterinerlik Hizmetleri Kanunu’nun 9. maddesinin 3. fıkrası şu ifadeleri içeriyor:
“Hayvanlara ötanazi yapmak yasaktır. Ancak,
a) Hayvanlara acı ve ıstırap çektiren veya iyileşme durumu bulunmayan hastalık durumlarında,
b) Akut bulaşıcı bir hayvan hastalığının önlenmesi ya da eradikasyonu amacıyla veya insan sağlığı için risk oluşturan durumlarda,
c) Davranışları insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen durumlarda, veteriner hekim tarafından ötanazi yapılmasına karar verilebilir. Ötanazi işlemi veteriner hekim tarafından veya veteriner hekim gözetiminde yapılır.”
Kanun teklifinin dördüncü maddesinde de bir değişikliğe gidildi. Bu kapsamda, "Bakımevlerine alınan hayvanlar Bakanlık veri sistemine kaydedilir ve rehabilite edilenler sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevlerinde barındırılır." ifadesi, “Bakımevlerine alınan hayvanlar Bakanlık veri sistemine kaydedilir ve rehabilite edilen köpekler sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevlerinde barındırılır” şeklinde değiştirildi.
Oy çokluğuyla geçen dördüncü maddede yer alan "rehabilite edilenler" ifadesi, "rehabilite edilen köpekler" şeklinde değiştirilerek, kedilerin kapsam dışına alınması sağlanmış oldu.
