İnsanoğlu hayatının her döneminde sağlıklı bir yaşam sürmek için savaşmaktadır. Bu savaş yaşla birlikte daha ciddi bir hal almaktadır. Daha önce birkaç yazımda ele aldığım ‘yaşlanmayla birlikte ortaya çıkan hastalıklar’ ciddi bir sorun teşkil etmektedir. Bu hastalıklardan başlıcaları ve en çok bilinenleri Alzheimer ve Parkinson hastalığıdır.
Ocak ayında yayımlanan ´Yaşlanmanın önüne geçebilecek miyiz?´ başlıklı yazımda bu konuyu ele almıştım. Bunun yanında, sorulması gereken bir diğer soru ise ‘gençleşip gençleşemeyeceğimizdir’. Gençleşmemizi sağlayan moleküller var mıdır? Veya bugüne kadar filmlerde görüp, kitaplarda okuduğumuz gibi bir gençleşme iksiri var mıdır?
Bunun cevabı aslında kanımızda gizli. Eğer bu doğruysa, halk arasında özellikle gençler için kullanılan ´kanı kaynıyor´ifadesi bilimsel olarak gerçeklik kazanacaktır. Geçtiğimiz yıl, kanda bulunan GDF11 (growth differentiation factor 11) isimli proteinin farelerde kalp kaslarını yenilediği gösterilmişti. Bu çalışmadan sonra kanın vücudu yenileme ve gençleştirme potansiyeli daha sık araştırılmaya başlanmıştır.
Mayıs ayında Science dergisinde yayımlanan iki farklı çalışmada, GDF11 proteini yaşlı farelere genç fare kanı aracılığıyla aktarılmıştır. Dr. Amy Wager’in Harvard Üniversitesi’ndeki laboratuvarında yapılan bu iki çalışma sonucunda yaşlı farelerin beyin ve kas hücrelerinde yenilenme gözlemlenmiştir. Buna ek olarak yine bu ay, Tony Wyss-Coray önderliğinde yürütülen ve Nature Medicine dergisinde yayımlanan çalışmada, yaşlı farelere belirli aralıklarla sekiz defa genç farelerden izole edilen kan plazması enjekte edilmiş ve 3 hafta sonra yaşlı farelerin beyinleri incelenmiştir. Bu farelerin beyinlerindeki sinir hücrelerinde 20% oranında iyileşme ve kavramsal testlerde 50% oranında ilerleme gözlenmiştir.
Gençlik kanı ve kan plazmasının bu özelliklerine bakacak olursak, sadece yaşlanmanın önüne geçmek değil aynı zamanda gençleşmek de mümkün. Ayrıca bu yöntemin beyin hücrelerine olan faydası, öncelikle Alzheimer hastalığının tedavisinde yeni kapılar açmasına olanak sağlamasıdır.
Kaynakça: Newscientist, Science, Nature Medicine