İngiltere'de milletvekilleri Cuma günü, geleneksel parti bağlılıklarını bölen tartışmalı bir konu olan hekim destekli intihar tasarısını oylamaya hazırlanıyor.
İlk kez İşçi Partisi Milletvekili Kim Leadbeater tarafından sunulan yasa tasarısı ile, ülkede altı aydan az ömrü kalan yetişkinlerin, iki doktor ve bir hakimin onayına tabi olarak kendi yaşamlarına son vermelerine yardım edilmesine izin verilecek.
Oylama bir vicdan meselesi olarak değerlendiriliyor, yani milletvekilleri parti çizgileri doğrultusunda bir seçim yapmak zorunda değiller, bunun yerine özgürce oy kullanabilirler.
Bu soru, birbiriyle uyumlu siyasi partiler arasındaki derin bölünmeleri ortaya çıkardı ve çoğu milletvekili birbiriyle anlaşmazlık içinde olduğunu gördü.
İngiltere Başbakanı Keir Starmer geçmişte yasanın değiştirilmesinden yana olduğunu belirtmiş, ancak seçildiğinden bu yana nasıl oy kullanacağını söylemekten kaçınmıştı.
Tasarının kabul edilmesi halinde muhtemelen uygulamadan sorumlu olacak olan Sağlık Bakanı Wes Streeting, İngiltere'nin palyatif bakım sisteminin mevzuatı destekleme görevine uygun olmadığını savunarak karşı oy kullanacağını söyledi.
Streeting, tasarının ülkenin zaten zor durumda olan Ulusal Sağlık Hizmeti'ndeki diğer hizmetlerde kesinti anlamına geleceğini savundu ve aksi takdirde etik açıdan itirazları olacak klinisyenlerin destekli ölüme izin vermeye zorlanmasına karşı olduğunu belirtti.
Muhafazakâr Edward Leigh'in sol görüşlü İşçi Partili politikacı Diane Abbott ile birlikte yasaya karşı çıkmasıyla beklenmedik siyasi ittifaklar da oluştu.
Boris Johnson ve Theressa May'in seçenek sunulması halinde yasaya karşı oy kullanacaklarını açıklamalarıyla eski başbakanlar da görüş ayrılığı yaşıyor. Geçtiğimiz hafta David Cameron Times gazetesinde fikrini değiştirdiğini ve artık tasarıyı desteklediğini belirten bir köşe yazısı yayınladı.
Leadbeater, yasasının sağlam olduğunu ve sadece 18 yaşından büyüklerin hekim destekli intihar talebinde bulunabileceğini söyledi. Leadbeater'ın önerdiği yasa tasarısında, bireylerin kendi yaşamlarına son verme konusunda seçim yapabilecek zihinsel kapasiteye sahip olmaları ve ölmek istediklerine dair iki ayrı beyanda bulunmaları gerekiyor.
Milletvekili konuyu kadın hakları hareketinin kürtaj hakkı için verdiği mücadeleye benzeterek, ölümcül hastalığı olan kişilerin kendi bedenleri üzerinde seçim yapma hakkına sahip olmaları gerektiğini savunuyor.
"Bence 10 yıl sonra geriye dönüp bakacağız ve 'bu neden daha önce olmadı' diye düşüneceğiz. Bence o zaman insanlar geriye dönüp nasıl oy verdiklerini düşünmek zorunda kalacaklar."
Sırada ne var?
Tartışma beş saat sürecek ve duygu yüklü geçmesi beklenen oturumda konuşmak üzere 150'den fazla milletvekili kayıt yaptırdı.
En az 100 milletvekilinin kararsız olduğu söyleniyor ve birçoğunun oylamadan hemen önce seçimini yapması bekleniyor.
Tasarı kabul edilirse, Parlamentonun her iki kanadında da daha detaylı bir incelemeye tabi tutulacak. Onaylanması halinde ise önümüzdeki iki ila üç yıl içerisinde yürürlüğe girmesi bekleniyor.
İngiltere son zamanlarda hekim destekli intihara izin vermeyi düşünen tek Avrupa ülkesi değil. İrlanda'da milletvekilleri bu yılın başlarında destekli ölüm çağrısında bulunan bir parlamento raporunu onayladı.
Fransa'da ise hekim destekli intihar yasa tasarısına ilişkin tartışmalar erken seçim nedeniyle kesintiye uğradı.
Avusturya, Belçika, Kanada ve ABD'nin bazı bölgeleri halihazırda hekim destekli intiharı yasallaştırmış olmakla birlikte, bu prosedürden kimlerin yararlanabileceğine ilişkin farklı düzenlemeler bulunuyor.
Kaynak: AP